Scheiden met kinderen

1. Is scheiden erg voor kinderen?

Ieder kind beleeft een scheiding op zijn eigen manier. Daarbij speelt het karakter en de leeftijd van het kind een grote rol. Als jullie in goed overleg uit elkaar gaan helpt dat de kinderen enorm. Wanneer er sprake is van veel spanning en ruzie tijdens het huwelijk of samenleving kan een scheiding juist voor rust en veiligheid zorgen.

2. Welke rechten heeft een kind van gescheiden ouders?

Als ouders gaan scheiden of ook als zij stoppen met samenwonen, zijn zij verplicht om een zgn. ouderschapsplan te maken. Daarin worden heel veel afspraken vastgelegd zodat kinderen exact weten wat hun rechten en soms plichten zijn. Denk dan bijvoorbeeld aan: hoe vaak de kinderen de ouders zien, hoe het met de vakanties zit, maar ook wie er wat voor de kinderen betaald. Bij het maken van deze afspraken moeten de ouders kijken naar wat voor de kinderen het beste is en niet wat voor henzelf het beste is. Als het kind tussen de 12 jaar en 16 jaar is dan telt de mening van het kind mee, maar uiteindelijk beslissen de ouders dingen als: bij wie gaat het kind wonen, wanneer en hoe vaak het kind bij een vader of moeder is enz. Als de ouders er niet uitkomen, dan beslist de kinderrechter. De kinderrechter kan dan vragen wat het kind zelf wenst. Het praten met de kinderrechter is een recht en geen plicht. Het is dus niet verplicht. Het kind kan de kinderrechter ook een brief schrijven, waarin het kind vertelt wat hij of zij graag zou willen. Als het kind 16 jaar of ouder is, mag hij of zij over verschillende zaken meedenken met de ouders. De ouders bepalen echter tot 18 jaar bij wie het kind woont. Wanneer de rechter hierover moet beslissen, zal de rechter de wensen van het kind mee wegen, maar de rechter zal altijd kijken naar alle omstandigheden. Tot je 18e jaar ontvangt de verzorgende vader of moeder de kinderalimentatie van de ander. Deze alimentatie is voor levensonderhoud en de eventuele studie van het kind. Als het kind ervoor kiest om voor de 18e jaar uit huis te gaan, dan mag je de alimentatie rechtstreeks op de rekening van het kind storten, maar dan moet de ouder die de alimentatie ontvangt daarmee akkoord zijn. Na je 18e ontvang het kind de alimentatie op de eigen rekening. In principe tot de 21e jaar.

3. Wat zijn mijn rechten als moeder bij een scheiding?

Het recht, maar ook de plicht, om het kind op te voeden, dus alles wat te maken heeft met kleding, vrije tijd, opleiding, waarden en normen. Daarnaast uiteraard het recht op omgang en op kinderalimentatie, net zo veel rechten als de vader dus.

4. Wat zijn mijn rechten als vader bij een scheiding?

Het recht, maar ook de plicht, om het kind op te voeden, dus alles wat te maken heeft met kleding, vrije tijd, opleiding, waarden en normen. Daarnaast uiteraard het recht op omgang en op kinderalimentatie, net zoveel rechten als de moeder dus.

5. Wat is het hoofdverblijf van het kind na een scheiding?

Dat is het huis, waar het kind woont, daar blijft zijn of haar paspoort of legitimatiebewijs en op dat adres zal de ziektenkostenverzekering en de WA-verzekering ook geregistreerd staan.

6. Is een ouderschapsplan verplicht bij een scheiding met kinderen?

Als de ouders het gezag hebben, getrouwd of niet, zijn zij verplicht om een ouderschapsplan te maken. Vaak wordt dit via een registermediator gesubsidieerd.

7. Houd ik het ouderlijk gezag ook na een echtscheiding?

Na de scheiding of einde samenwonen houden de ouders het gezag. Je blijft immers ouder van het kind. Soms is het voor het kind beter als één van de ouders “ontheven”wordt. Dat is echter een hele zware beslissing waar de rechter een uitspraak over zal moeten doen.

8. Wat houdt co-ouderschap in?

Co-ouderschap, een afkorting voor collega ouder, is een afspraak waarbij gescheiden of niet meer samenwonende ouders toch samen voor de kinderen blijven zorgen. Bij co-ouderschap worden de zorg en opvoeding en de daarbij behorende kosten meestal gelijk verdeeld tussen de twee ouders. Ouders mogen co-ouderschap zelf invullen. Sommige ouders spreken af om bijvoorbeeld elke week allebei 3 of 4 dagen voor hun kind te zorgen, anderen doen dat om de beurt een week. Als er maar totaal 156 dagen per jaar per ouder wordt verzorgd. Deze eisen stelt de belastingdienst om extra tegemoetkoming te krijgen. Voor co-ouderschap is het heel belangrijk dat de ouders een goed onderling contact hebben, omdat zij elkaar nog regelmatig zullen spreken en zien.

9. Wat is een omgangsregeling?

Het schema dat de ouders maken over hoe vaak en wanneer de kinderen hun ouders in normale weken en op de speciale dagen en vakanties zien.

10. Kan ik persoonlijke begeleiding voor mijn kinderen krijgen als ik ga scheiden?

Ja dat kan er zijn in principe, naast vele kindercoaches, 4 zgn. interventies:

• • Stoere Schildpadden: te krijgen op basisscholen en centra Jeugd en Gezin voor kinderen tussen 4 en 6 jaar. Hier leren de kinderen vaardigheden om gevoelens te benoemen. De trainers zijn meestal leerkrachten of maatschappelijk werkers, het is gratis en er zijn 12 bijeenkomsten.
  • Dapper Dino’s: Ook voor kinderen tussen 6 en 8 jaar. Voor de rest praktisch hetzelfde als bovenstaande.
  • KIES, dit staat voor kinderen in echtscheidingssituatie voor kinderen tussen de 8 en 18 jaar. Kinderen begrijpen na KIES de scheiding beter. Aantoonbaar is dat kinderen zich beter voelen en minder depressief zijn. De cursus wordt veelal onder schooltijd gegeven en is gratis. Deze is ontwikkeld door eht centrum kind en scheiding.
  • IJes: Dit staat voor Jij En Scheiden. Een project voor kinderen tussen de 8 en 12 jaar. Hier zijn de ouders eerst aan de beurt, zij krijgen voorlichting, daarna leren de kinderen vaardigheden om te vertellen wat zij belangrijk vinden. Te krijgen in heel Nederland en veelal gratis, de gemeente vergoed dan.

Verder is er online veel hulp te vinden. Speciale aandacht voor Villa Pinedo. Daar wordt erg veel aan voorlichting voor ouders en kinderen gedaan. Ook kunnen de kinderen gratis een zgn. Buddy krijgen, een lotgenoot die veel met hen kan delen.

11. Wat kan ik doen als ik mij zorgen maak om een kind in een scheiding?

Praat als jullie je veel zorgen maken eerst met uw registermediator of met de huisarts of ga naar het wijk- of gebiedsteam in uw regio. Via de gemeente kunnen jullie ook, vaak gratis, gezinsbegeleiding krijgen. In escalerende situaties kunnen jullie worden doorverwezen naar een gespecialiseerde instelling als bijvoorbeeld Fier. Je kan natuurlijk ook zelf rechtstreeks contact opnemen met Fier via 088 – 20 80 000 of met Veilig Thuis (wanneer je je zorgen maakt over de veiligheid), via 0800-2000. Beide organisaties zijn 24/7 bereikbaar. Je kunt er altijd terecht voor tips en adviezen. In geval van nood uiteraard 112 bellen.

12. Hoe verwerkt een kind een scheiding?

Kinderen zijn geneigd de oorzaak van de scheiding bij zichzelf te zoeken. Heel belangrijk is dan ook om uit te leggen dat de scheiding niet de schuld is van het kind. Vertel daarom dat het kind er niets aan kan doen en de scheiding een besluit van pappa en mamma samen is en blijf dat herhalen. Het kan best lastig zijn je kind te helpen de scheiding te verwerken als je zelf ook nog verdriet hebt en moet wennen aan de nieuwe situatie. Het geeft niet als je kind je ziet huilen. Geef je kind de kans om emoties naar je te uiten en moedig het aan om over de scheiding te praten. Blijf tegelijkertijd ook vooral ‘normale’ gesprekken voeren met je kind, over andere dingen dus. Vertoont je kind opeens heel ander gedrag en vraag je je af of hij de scheiding wel goed verwerkt? Vraag dan om hulp, bij je huisarts of een psycholoog. Sommige kinderen willen niet met hun ouders over de scheiding praten, maar doen dat wel met anderen. Kijk eens op Villa Pinedo Licht familie, vrienden, ouders van vriendjes en leerkrachten in over de situatie, zodat zij weten wat er speelt als je kind erover begint. Vraag de juf of meester jullie beiden op de hoogte te houden hoe het met je kind gaat op school of het kinderdagverblijf, om zo eventuele problemen zo snel mogelijk aan te pakken en overleg dat samen. Laat de kinderen niet te veel eigen keuzes maken, juist moeten kiezen, gevoelsmatig, tussen pappa en mamma, geeft problemen en wees alert op het feit dat pubergedrag er voor de scheiding ook was. Zorg daarnaast goed voor jezelf. Probeer op vaste momenten wat tijd voor jezelf vrij te maken, zodat je kunt uitrusten en ook de scheiding kunt verwerken. Je kind heeft het meest aan je als jij uitgerust bent en lief bent voor jezelf.